Khi bắt đầu tiếp xúc với hóa vào năm lớp 8, hầu như các bạn đều rất sợ môn này vì nghe các anh chị đi trước “review” lại là không thể hiểu nổi. Thật ra nó khó hiểu thật như mọi người nói đấy, nhưng nếu chúng ta nắm được những điều cơ bản sau thì quá trình tiếp thu sẽ dễ hơn nhiều. Mọi việc chúng ta làm hầu hết dựa theo nguyên tắc 80/20, làm ít hơn hay học ít hơn nhưng lại thu lại được nhiều kết quả hơn. Áp dụng thử nguyên tắc này vào quá trình học hóa, bạn chỉ cần nắm 20% kiến thức chính mình chia sẻ dưới đây nhưng có thể giúp các bạn hiểu cả cuốn sách hóa lớp 8 dễ hơn đó.
1. Các khái niệm cơ bản:Cần phân biệt các khái niệm sau để khi giáo viên cho đề, nhìn vào bạn biết nó là loại nào, từ đó có thể suy luận ra nhiều cái hơn.- Nguyên tử (atom): đơn vị nhỏ nhất mà vật chất có thể được phân chia mà không cần giải phóng các hạt mang điện, là đơn vị vật chất nhỏ nhất có các tính chất đặc trưng của một nguyên tố hóa học. Hay nói cách khác nguyên tử cấu thành nguyên tố hóa học. Ví dụ: C, O, He, ...
- Nguyên tố ( Element): là một chất tinh khiết chỉ bao gồm các nguyên tử có cùng số proton trong hạt nhân nguyên tử của chúng. Gồm: kim loại, phi kim , halogen và khí hiếm. Tại đây phải hiểu được quy luật trên bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học (periodic table). Ví dụ: Nguyên tố oxi gồm các nguyên tử oxi có cùng số proton.
- Phân tử (molecule): là một nhóm trung hòa về điện của hai hoặc nhiều nguyên tử được liên kết với nhau bằng các liên kết hóa học. Đê dễ hiểu, có thể nói phân tử thì gồm 2 nguyên tử trở lên liên kết với nhau bằng liên kết hóa học. Ví dụ: phân tử nước H2O gồm nguyên tử H và O.
- Chất: đơn vị nhỏ nhất để tạo thành vật thể tương ứng. Gồm có đơn chất (từ 1 nguyên tố hóa học) và hợp chất ( từ 2 nguyên tố hóa học trở lên). Trong hợp chất sẽ có hợp chất vô cơ và hợp chất hữu cơ.
Với chương này chúng ta hiểu nhớ được kí hiệu hóa học và hóa trị để có thể gọi tên cho đúng. Trong sách còn rất nhiều nội dung khác mà các bạn có thể đọc và hiểu thêm.
2. Phản ứng hóa học
Ở nội dung này để biết được khi trộn chất này vào chất kia thì nó có xảy ra phản ứng hay không, chúng ta cần nắm được một số dấu hiệu nhận biết. Và nắm được có những loại phản ứng nào.
- Phản ứng hóa hợp: từ nhiều chất ban đầu tham gia phản ứng tạo ra 1 chất mới.
CaO + H2O → Ca(OH)2
- Phản ứng phân hủy: ngược lại với phản ứng hóa hợp, phẩn ứng phân hủy do 1 chất ban đầu sẽ sinh ra hai hay nhiều chất.
CaCO3 → CaO + CO2
- Phản ứng oxy hóa - khử: Là phản ứng hóa học trong đó xảy ra đồng thời sự oxy hóa và sự khử. phản ứng oxy hóa khử thường liên quan đến sự trao đổi điện tử (electron) và làm thay đổi số oxh của chất tham gia.
- Phản ứng thế: Là phản ứng hóa học trong đó nguyên tử của đơn chất thay thế nguyên tử của một nguyên tố khác trong hợp chất. Phản ứng thế trong hóa học vô cơ bao giờ cũng có sự thay đổi số oxi hoá của các nguyên tố. Bản chất: một nguyên tố có độ hoạt động hóa học mạnh hơn sẽ thay thế cho nguyên tố có độ hoạt động hóa học yếu hơn trong hợp chất.
Zn + 2HCl → ZnCl2 + H2
Ví dụ: số oxh của Zn thay đổi từ 0 đến +2 và của H thay đổi từ +1 còn 0. Thứ hai, độ hoạt động của Zn mạnh hơn của H nên có thể thay thế H.
Ở loại phản ứng thế này, các bạn phải nắm được dãy này để biết cái nào mạnh hơn cái nào mới xác định được phản ứng thế có xảy ra hay không. ( Độ hoạt động của các nguyên tố giảm dần từ trái qua phải).
Câu chú mà cô dạy mình năm lớp 8 để nhớ được dãy hoạt động này: Khi Nào Cần May Áo Záp Sắt Nhớ Sang Phố Hỏi Cửa Hàng Á Phi Au.
3. Một sô dấu hiệu nhận biết phản ứng hóa học có xảy ra hay không:
- Có chất khí bay lên
- Có chất kết tủa
- Có sự tỏa nhiệt, phát sáng.
Tóm lại, với những bạn mới làm quen với hóa mình nghĩ nên cố gắng thuộc tên gọi, hóa trị của nguyên tố hóa học. Phân biệt được các loại phản ứng và điều kiện xảy ra. Thông thường kiểm tra sẽ hỏi tên, công thức hóa học và phản ứng có xảy ra không, cho biết đó là loại phản ứng gì, tại sao có phản ứng, nên cứ dựa vào câu hỏi đó mà mình nắm chắc nội dung đó là được. Và các bạn nên tập đọc hiểu bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học dần cho quen, sẽ giúp ích rất nhiều. Một điều nữa là, các bạn thấy hay có thể tìm hiểu về Nguyên tắc 80/20 này và áp dụng vào việc học thử nhé.
Các bạn có vấn đề không hiểu về môn hóa hoặc cần giải bài tập hóa có thể liên hệ với mình, nếu mình biết sẽ giúp các bạn giải đáp để học được môn này tốt hơn nha. Ngoài ra nếu bạn có hứng thú về quyển sách Sống theo phương thức 80/20 có thể mua tại các sàn thương mại điện tử nhé. (https://www.facebook.com/lethingoc.tram.52).
bài viết rất hữu ích. Hy vọng tác giả có thể ra nhiều bài chất lượng như vậy. Thanks!
Trả lờiXóaCảm ơn bạn đã đóng góp ý kiến <3
Trả lờiXóa